11 نشانه مهم هک‌شدن رایانه

علت نارکارآمدی نرم‌افزارهای ضد‌بدافزار که از رویکردهای قدیمی استفاده می‌کنند، به پیچیده شدن و انتشار سریع حفره‌های امنیتی و باگ‌های نرم‌افزاری از طریق اینترنت و رسانه‌های انتقال فایل بر می‌گردد. دقت برنامه‌های امنیتی قدیمی عموما کافی نیست. تا آنجا که هکرها با تغییر چند بایت از یک بدافزار شناخته‌شده، می‌توانند اکثر نرم‌افزارهای ضدبدافزار را گمراه کنند. این در حالی است که مشکل شناسایی نکردن بدافزارهای با طول عمر کمتر از 24 ساعت هم می‌تواند اتفاق بیفتد.

حفره‌های امنیتی به‌سرعت در اینترنت انتشار می‌یابد و تا راه‌حل مقابله با آنها فراهم شود، حملات و جرایم سایبری اتفاق می‌افتد. پس از شناسایی و کشف راه‌حل مقابله هم، این هکرها هستند که به‌سرعت تاکتیک خود را عوض کرده و مشکل جدیدی ایجاد می‌کنند. چنین مشکلات امنیتی موجب توسعه رویکرد‌های جدیدی در حوزه برنامه‌های ضدبدافزار شده است. روش‌های اکتشافی مقابله با تهدیدات شناخته نشده، نظارت بر ترافیک شبکه و آنالیز الگوهای ارسال و دریافت داده از جمله راه‌حل‌های جدید و موثرند.

به‌رغم بهبودهایی که در رویکردهای مقابله با تهدیدات سایبری اتفاق می‌افتد، بهتر است فقط به نصب نرم‌افزار آنتی‌ویروس اکتفا نشود و کاربران اینترنت از علایم هک شدن بیش از پیش آگاهی پیدا کنند.

در ادامه 11 نشانه قطعی هک شدن رایانه و روش برخورد با آنها مطرح می‌شود. به یاد داشته باشید که در همه موارد، اولین راه‌حل بازگرداندن سیستم به وضعیت پایدار اولیه با استفاده از System restore در سیستم‌عامل ویندوز یا نصب مجدد سیستم‌عامل است.

1- پیام‌های جعلی آنتی‌ویروس

یکی از مطمئن‌ترین نشانه‌های هک شدن سیستم، مشاهده پیام‌های جعلی آنتی‌ویروس است. ممکن است با پیام‌هایی نظیر (رایانه شما آلوده شده و باید با نرم‌افزار رایگان این سایت بررسی شود) و پیام‌های مشابه مواجه شده باشید. این نوع پیام‌ها نشانه‌ای از هک سیستم است، اما آنچه بیشتر کاربران نمی‌دانند این است که پس از مشاهده چنین پیام‌هایی، انصراف و تایید نکردن و بستن پنجره پیام‌ها کارساز نیست؛ چراکه رایانه قبلا هک شده است و نرم‌افزارهای بروز نشده رایانه مثل محیط اجرای جاوا یا محصولات Adobe دچار نفوذ شده‌اند. برای رها شدن از چنین بدافزارهایی، هرچه سریع‌تر باید پس از تهیه پشتیبان از فایل‌های حساس رایانه در حالت امن، Safe Mode بارگذاری مجدد شده و نرم‌افزارهایی که به‌تازگی خواسته و ناخواسته نصب شده‌اند، حذف شود. حتی در صورت داشتنRestore Point مناسب، بهتر است با استفاده از برنامه system Restore ویندوز، نسبت به بازگرداندن سیستم به حالت صحیح اقدام شود. در پایان می‌توان با راه‌اندازی رایانه در حالت نرمال، نسبت به عملکرد صحیح سیستم اطمینان یافت.

2- نوار ابزارهای الحاقی ناخواسته روی مرورگرهای وب

دومین نشانه مهم هک سیستم مربوط به ظاهر شدن نوار ابزارهای ناخواسته روی مرورگرهای اینترنت است. اغلب مرورگرها اجازه می‌دهند که ابزارهای الحاقی به آنها را مدیریت کنید. در صورت اقدام به‌موقع و با بررسی سوابق الحاق نوار ابزارهای موجود بر روی مرورگر و حذف موارد مشکوک می‌توانید از هک شدن رایانه خود پیشگیری کنید.

‌3- هدایت نتایج جست‌وجو در وب به سایت‌های ناخواسته

یکی از منابع کسب درآمد هکرها، افزایش بازدید از برخی سایت‌ها است. هرگاه زمان بازکردن مرورگر اینترنت متوجه شدید که جست‌وجوی شما در اینترنت به سایت‌های ناخواسته هدایت می‌شوند، به هک شدن رایانه خود مشکوک شوید. برای رهایی از این موارد آزاردهنده می‌توان از راهکارهای قبلی استفاده کرد.

4- ارسال هرزنامه از آدرس پست الکترونیکی کاربر

در‌صورتی‌که دوستان شما ایمیل‌های مشکوکی از آدرس پست الکترونیکی شما دریافت کنند، احتمال هک رایانه شما بسیار زیاد است. در چنین مواردی قبل از انتشار هرچه بیشتر بدافزارها، باید هرچه سریع‌تر نسبت به پاک‌سازی رایانه اقدام شود.

5- پنجره‌های‌pop-up تصادفی

باز شدن تصادفی پنجره‌های pop-up به تعداد زیاد در هنگام مرور اینترنت هم نشانه هک رایانه است. علت چنین رخدادی معمولا به‌دلیل نصب بدافزارهایی است که بدون اطلاع کاربر روی رایانه نصب می‌شوند. همچون موارد قبل می‌توان از پاک‌سازی رایانه در محیط امن ویندوز و با استفاده از نرم‌افزارهای ضدویروس استفاده کرد.

6- تغییر بدون اطلاع رمز عبور‌های آنلاین

اگر رمزهای آنلاین شما در سایت‌های مختلف بدون اطلاع شما تغییر یافته باشند، به احتمال زیاد رایانه شما هک شده است، در غیر این‌صورت آن سرویس اینترنتی که شما در آن حساب کاربری داشتید، هک شده است. تغییر رمز حساب‌های کاربری اینترنتی، معمولا در شرایطی به‌وجود می‌آیند که پست الکترونیکی اصلی هک شده باشد و هکر با استفاده از ایمیل و مکانیزم تغییر رمز آن، بتواند کنترل سایر حساب‌های کاربری را نیز در دست گیرد. اولین اقدام در چنین شرایطی اطلاع‌رسانی دوستان از اتفاق رخ داده است تا اشتباه شما آنها را هم تحت تاثیر قرار ندهد. گام بعدی ارتباط با سرویس‌های آنلاینی است که حساب کاربری دارید و گزارش دادن به آنها است.

7- نصب نرم‌افزارهای ناخواسته

نصب نرم‌افزارهای ناخواسته هم جزو مواردی است که نشانه هک شدن سیستم تلقی می‌شود. هر چند ممکن است در کوتاه‌مدت تاثیری روی عملکرد رایانه نگذارد، اما دیر یا زود، تاثیرات آشکار و پنهان آن بروز خواهند کرد. بهتر است هر از چند گاه نسبت به بازبینی نرم‌افزارهای نصب شده روی رایانه از طریق کنترل پنل اقدام کنید.

8- عملکرد غیرطبیعی و خودکار رایانه

عملکرد خودکار رایانه قطعا می‌تواند نشانه هک رایانه باشد. مثلا اگر هنگام انتخاب گزینه‌ای در یک سایت، ماوس به‌صورت خودکار و بدون دخالت کاربر، لینک یا گزینه‌ای را انتخاب کند، می‌توان به این نتیجه رسید که رایانه هک شده است.گاهی هکرها به نحوی به رایانه نفوذ کرده و کنترل آن را به دست می‌گیرند و مترصد فرصتی می‌شوند تا در حالت بیکار رایانه اقدام سوءاستفاده از اطلاعات و فایل‌ها کنند. بنابراین ممکن است رایانه شما در نیمه‌های شب به‌صورت خودکار روشن شود یا حرکت خودکار و غیرتصادفی ماوس هم نشانه‌هایی از چنین هکی است. در این مورد هم باید دستورالعمل‌های پاک‌سازی رایانه اجرا شوند.

یک راه‌حل خوب برای موارد هک شدن، استفاده از یک رایانه سالم و مطمئن برای تغییر نام‌های کاربری و گذرواژه‌ها در سایت‌های مهم در اولین فرصت ممکن است.

9- غیر‌فعال شدن ضد‌بدافزار، مدیریت وظایف و ویرایشگر رجیستری ویندوز

یکی از واضح‌ترین نشانه‌های هک شدن سیستم، اختلال عملکرد نرم‌افزارهای رایانه و به‌خصوص غیرفعال شدن نرم‌افزار ضدبدافزار و همچنین برنامه‌های مدیریت وظایف و ویرایش رجیستری است. در چنین شرایطی باید در سریع‌ترین زمان نسبت به خروج از سیستم‌عامل و استفاده از Safe Mode اقدام کرد و تدابیر اصلاحی را پیاده کرد. در صورت درست نشدن عملکرد سیستم، پاک‌سازی کامل و نصب مجدد سیستم‌عامل نیاز خواهد بود.

10- برداشت غیرقانونی از حساب بانکی بدون اطلاع صاحب حساب

ناگفته پیداست که یکی از عوامل برداشت از حساب بانکی بدون اطلاع صاحب حساب، ممکن است در اثر لو رفتن اطلاعات حساب باشد. حال اگر دسترسی آنلاین به حساب بانکی وجود داشته باشد، احتمال هک شدن اطلاعات حساب نیز بسیار محتمل خواهد بود و باید اقدامات پاک‌سازی رایانه صاحب حساب جزو مراحل بررسی موضوع قرار گیرد.

11- دریافت پیام غیر مرتبط از فروشگاه‌های آنلاین

اگر از یک فروشگاه آنلاین پیامی دریافت کنید که مثلا خریدی انجام شده و شما باید نسبت به پرداخت آن اقدام کنید، ولی شما در جریان موضوع نباشید، احتمال هک‌شدن رایانه شما وجود دارد. همچون موارد قبل، کنترل رایانه از حیث وجود بدافزار و احتمال هک شدن در چنین موردی هم باید بررسی شود.