Avast: تلفیقی از قدرت و خلاقیت

پس از زحمات فراوان و سه نسخه Beta، سرانجام نسخه نهایی Avast برای سال ۲۰۱۴ یا‌‌ همان نسخه نهم این نرم‌افزار، یک تغییر اساسی در واسط کاربری دارد؛ اما در کنار این تغییر گرافیکی که به نظر بیش از همه برای همخوانی با ویندوز ۸ است، طراح ابزار، از جنبه‌های امنیتی نیز غافل نمانده ‌و همچنان سعی بر توسعه ایمنی آنتی ویروس خود دارد.به گزارش «تابناک»، پس از دو روز در تور آنتی ویروس‌های رایگان و ‌گذشتن از آلمان و اسپانیا، مسیر خود را به سمت جمهوری چک کج می‌کنیم و به ‌پراگ می‌رویم؛ جایی که شرکت Alwil سابق، که دیگر امروز بیش از همه با نام Avast آن را می‌شناسند، در سال ۱۹۸۸ ‌پاول بودیش و ادوارد کوشرا آن را پایه‌گذاری کردند.

 آنتی ویروس این شرکت، شاید از معدود نمونه‌هایی باشد که دست‌کم به لحاظ گرافیکی تغییرات بسیاری ‌در ‌عمر خود دیده و با مقایسه نسخه‌های اول آن با نسخه کنونی،‌ به خوبی سیر تحول این آنتی‌ویروس به لحاظ واسط کاربری مشخص می‌شود:

نصب آنتی ویروس و شمای واسط کاربری

اما بگذارید نگاهی به روند نصب و واسط کاربری Avast ۲۰۱۴ داشته باشیم. بر خلاف نسخه‌های قبلی، نصب آواست، در نسخه جدید از طریق آنلاین و وب صورت می‌گیرد؛ هرچند هنوز نصب آفباین نیز سر جای خود بوده و مستلزم دانلود آخرین بروزرسانی‌های آنتی ویروس است. همه مراحل نصب بر خلاف نسخه‌های قبلی این بار در یک صفحه قابل انجام است.

نکته مهم پس از نصب نرم‌افزار این است که اگر چنانچه اقدام به ‌نام‌نویسی رایگان نرم افزار خود نکنید، پس از سی روز آنتی ویروس غیر فعال می‌شود.

شاید روشن‌ترین تغییر گرافیکی در آخرین نسخه؛ یعنی نسخه نهم این آنتی ویروس، مجهز شدن واسط کاربری به نمای Metro باشد که بیش از همیشه سهولت درک و کاربر آنتی ویروس از طریق واسط کاربری را ساده کرده است. با نمای مترو، تقریبا امکان شخص سازی نرم افزار فراهم شده و دسترسی به کارکردهای گوناگون ‌ساده شده است:

ابزار و کاربری

دو ابزار مهمی که در این نسخه از آواست تعبیه شده و بهبود یافته است، یکی Rescue Disk و دیگری Deep Screen است که جایگزین Auto Sandbox در نسخه های قبل شده است.

Rescue Disk در واقع ابزاری است که به شما این امکان را می‌دهد که اقدام به ایجاد یک دیسک یا حافظه Bootable و یا در محیط PE (Pre-Installation) ویندوز اقدام به پاکسازی سیستم از فایل‌های آلوده و مخرب کنید. همچنین Deep Scan که بهبود یافته Sandbox است با این منظور طراحی شده که فایلهای مشکوک را در یک محیط امن اجرا کرده و از طریق آنالیز رفتاری آنها، مخرب یا غیر مخرب بودن آنها را تعیین کند.

همچنین از دیگر مشخصات خوب آواست‌، که در نسخه‌های اخیر همواره وجود داشته است، قابلیت اسکن سیستم پیش از زمان بوت شدن است که احتمال شناسایی و پاکسازی فایلهای مخرب را افزایش می‌دهد:

همچنین نکته قابل توجه دیگر در ابزارهای این آنتی ویروس، پلاگین مخصوص مرورگر و فضای نت است که برای هر سه مرور‌گر معروف مایکروسافت IE کروم و فایرفاکس طراحی شده و ‌خودکار نصب می‌شود. در نسخه جدید، این ابزار بهبود یافته و اکنون علاوه بر بلوکه کردن رصد سایت‌های مختلف از سیستم شما، کارایی خوبی در جلوگیری از دزدی اطلاعات به روش Phishing و همچنین کاربر خوبی در تشخیص و تصحیح URLهای اشتباه تایپ شده دارد:

کارکرد آنتی‌ویروس‌: شناسایی بد‌افزارها

هنگامی که هنوز پای رقابت آنتی ویروس‌های بازار به این شدت گرم دویدن در میدان نبود، آواست همواره یکی از بهترین آنتی ویروس‌ها بازار در شناسایی بد‌افزار‌ها بود، به ویژه در سال‌های ۲۰۰۸ ـ ۲۰۱۰ این آنتی ویروس موفق به کسب جوایز متعددی از سوی لابراتوارهای معتبر شده بود.

اکنون نیز هرچند این آنتی ویروس هنوز از قدرت شناسایی بالایی برخوردار است، ‌دیگر در میدان رقابت تقریبا از سایر رقبا عقب مانده است. البته دلیل آن پیشرفت رقبا در الگوریتمهای شناخت بدافزار‌هاست و نه پسرفت آواست.

در تست AV Comparative برای تخمین قدرت شناسایی آنتی ویروس‌های موجود در بازار، آواست هرچند شناسایی بالایی به ثبت رسانده است، اما در آن حدی نبوده که سایر رقبا به آن فکر می‌کردند. در این آزمون این آنتی ویروس با شناسایی ۹۶.‌۵ درصد از فایل‌های نمونه مخرب، در مکان نهم در بین ۱۲ آنتی ویروس قرار گرفته که البته با رتبه بعدی خود ۶ درصد و با صدر جدول حدود ۳ درصد فاصله دارد:

به این معنا که نباید قدرت شناسایی این آنتی ویروس را ضعیف ارزیابی کرد و همان گونه که گفته شد، رقابت به حدی در صدر جدول شدید و نفس‌‌گیر است که بازی را دهم درصدها تعیین می‌کنند.

همچنین در آزمون Proactive برای برآورد قدرت آنتی ویروس‌ها در شناسایی فایلهای مخرب ناشناخته از روی عملکرد و رفتار آنها، آواست باز هم نتوانسته نتیجه رویایی را در میان آنتی ویروس‌های آزمون شده از سوی Av Comparative به دست آورد و در مکان سیزدهم در میان 21 آنتی ویروس تست شده ایستاده است:

اما لابراتوار AV Test نظر دیگری راجع به این آنتی ویروس دارد و نتایج آزمون این لابراتوار بر روی آواست، حاکی از قدرت بالای شناسایی فایل‌ها مخرب از سوی آن است. در آزمون صورت گرفته از سوی این لابراتوار، آواست موفق به شناسایی ۱۰۰ درصدی هم در خصوص ویروس‌های شناخته شده و هم نا‌شناس شده است و نمره ۵. ۵ از ۶ را که یک درجه بسیار قابل احترام است، از آن خود کرده است. 

اما در آزمون False Alarm یا شناسایی بی‌مورد، آواست وضعیتی به مراتب بهتر از دو رقیب پیشین خود، یعنی‌Panda و Avira دارد. در آزمون شناسایی بی‌مورد Av Comparative این آنتی ویروس با ده شناسایی بی مورد در مکان هشتم در بین بیست آنتی ویروس قرار گرفته است:

آزمون AV Test اما قدرت Avast در پرهیز از تخریب فایل‌های سالم را بهتر نشان می‌دهد. در آزمون این لابراتوار آواست با کمترین خطا در حین اسکن سیستم، نمره ۶ از ۶ را از آن خود کرده که در بین آنتی ویروس‌های رایگان بی‌نظیر است:

کارکرد آنتی ویروس: قدرت پاکسازی

اما هر چقدر که آواست در شناسایی فایل‌های مخرب به شکل دقیق و بدون خطا موفق و پر قدرت است، در زمینه پاکسازی سیستم از فایل‌های مخرب، تبحر چندانی ندارد. این امر را آزمون AV Comparative در خصوص پاکسازی سیستم از فایل‌های مخرب فعال نشان می‌دهد که در آن آواست با ۵۹ امتیاز در قعر جدول قرار گرفته است:

در سایر بررسی‌های تخصصی که پیرامون این آنتی ویروس نوشته شده ‌نیز البته به این موضوع اشاره ‌و  بارها پیشنهاد شده است که طراحان این آنتی ویروس تمرکز بیشتری را بر بهبود کارکرد پاکسازی آن معطوف کنند.

کارکرد آنتی ویروس: استفاده از منابع سیستم

اما فراز و نشیب‌های این آنتی ویروس چک، به همین جا ختم نمی‌شود. در تست Performance یا بررسی تاثیر آنتی ویروس بر عملکرد سیستم و استفاده از منابع آن، از سوی لابراتوار Av Comparative آواست توانسته است با ‌حدود ۹۹ امتیاز در مکان پنجم جدول در بین ۲۲ رقیب خود قرار بگیرد که البته آویرا هنوز بالا‌تر از آواست ایستاده:

اما AV Test نظر چندان خوبی نسبت به عملکرد این آنتی ویروس در این خصوص ندارد و در آزمون این لابراتوار آواست با کسب نمره ۳ از ۶ جزو نمونه‌های متوسط رده‌بندی شده است. البته همان گونه که در خصوص دو آنتی ویروس قبلی نیز گفته شد، این لابراتوار در رابطه با تست Performance کمی سخت‌گیر است و تقریبا باید نمره تمام آنتی ویروس‌ها در این خصوص را ‌روی نمودار برد:

در نهایت و در سخن آخر راجع به این آنتی ویروس باید گفت که، آواست با در هم آمیختن تکنولوژی های بکر و ابزار مختلف و تشریک مساعی بین آنها توانسته است یک راه حل جامع را برای حفاظت و امنیت سیستم پیشنهاد کند که احتمالا طی سالهای آینده بیش از این بهبود خواهد یافت. صرف نظر از برخی ضعفها در پاکسازی، این آنتی ویروس میتواند یک گزینه قابل اطمینان برای مسئولیت سنگین امنیت سیستم باشد