فارغ از اینکه فعالیت های شما در اینترنت تا چه حد گسترده باشد، اولین قدم در حفظ سلامت کامپیوترتان دست یابی به امنیت بهتر است. پس قبل از اینکه نگران قدرت رمز عبور انتخابی یا ارتباط امن یا حذف مطمئن اطلاعات اضافی باشید، لازم است که اطمینان یابید کامپیوترتان در برابر هکر ها آسیب پذیر نیست و یا توسط نرم افزارهای مخرب (مانند ویروس ها یا برنامه های جاسوسی) که به بدافزار مشهورند، تصرف نشده است. در غیر این صورت، درباره میزان تاثیر اقدامات پبشگیرانه ای که انتخاب می کنید، نمی توان هیچ گونه تضمینی داد. مخلص کلام اینکه، وقتی آقا دزده در زیرزمین خانه مخفی شده، قفل کردن در خانه چندان فایده ای ندارد. اگر هم در خانه را باز گذاشته باشید، جستجو در زیرزمین خانه برای یافتن سارق کار بیهوده ای خواهد بود.
بنابراین در این جا سعی داریم که چگونگی نگهداری نرم افزارها و همچنین استفاده از ابزاری هایی از قبیل Avast، Spybot و Comodo Firewall را توضیح دهیم، تا بتوانید سد دفاعی محکمی در برابر تمامی خطرات و آلودگی بدافزارها و حمله هکرها بسازید. لازم به ذکر است نرم افزارهای معرفی شده در این مقاله همگی مربوط به یکی از آسیب پذیرترین سیستمهای عامل -ویندوز- هستند. اما این به این معنی نیست که کاربران سیستم عامل های دیگر مانند اپل او اس و لینوکس در معرض خطر نیستند و نیازی به استفاده از روش ها و تکنیک های مطرح شده در اینجا ندارند.
پیش زمینه: دکتر صارمی به تازگی تصمیم گرفته که پرونده های بیمارانش را دیجیتالی کند و از این پس از کامپیوتر برای ثبت و نگه داری اطلاعات مراجعین و ارسال آن به مراکز مورد نیاز استفاده کند. یکی از بیماران قدیمی دکتر بعد از دیدن کامپیوتر وی، به او هشدار داد تا نسبت به امنیت و سلامت آن دقت لازم را به کار برد و برای یادگیری این موضوع مهندس کمالی را به وی معرفی کرد. دکتر صارمی با مراجعه به مهندس کمالی با اشاره به اینکه مایل به استفاده از نرم افزارهای متن باز است، خواستار کمک های فنی وی شد. فکر می کنم بهتر است که ما هم همراه دکتر صارمی، پای درس مهندس کمالی بنشینیم تا ببینیم داستان از چه قرار است.
قرار است در این مقاله چه چیزی یاد بگیریم؟
- جزئیات بیشتری درخصوص برخی از آسیب های بدافزارها که باعث کاهش امنیت تان می شود
- چگونه با به روز رسانی نرم افزارها سیستم خود را امن نگه دارید
- چرا باید از نرم افزارهای رایگان استفاده کرد و استفاده از نرم افزارهای دزدی یا قفل شکسته باعث ایجاد چه خطراتی می شود.
ویروس ها
برای دسته بندی ویروس های کامپیوتری روشهای زیادی وجود دارد که بسته به روش مورد استفاده، شاهد گروه متنوعی از نام ها هستیم. کرم ها،ریز ویروس ها، ترجان ها و بک دورها برخی از نام های مشهور در این دسته بندی هستند. بسیاری از ویروس ها برای انتشار بر روی اینترنت از پست الکترونیک، وب سایت های مخرب و مواردی از این دست استفاده می کنند. برخی بر روی ابزارهای قابل حمل، بخصوص کول دیسک ها و هاردهای اکسترنال خود را تکثیر می کنند.
ویروس می تواند اطلاعات کامپیوتر شما را تخریب کرده یا به آنها آسیب برسانند، که این موضوع شامل اطلاعات کول دیسک و هاردهای اکسترنال هم می شود. همچنین ویروس ها می توانند کنترل کامپیوتر شما را در دست گرفته و از آن برای حمله به دیگر افراد استفاده کنند. خوشبختانه ابزارهای ضد ویروس زیادی برای حفاظت از شما و افرادی که با آنها تبادل اطلاعات دارید وجود دارد
نرم افزارهای ضد ویروس (آنتی ویروس)
Avast یکی از بهترین نرم افزارهای ضد ویروس موجود برای ویندوز است، که کار با آن بسیار ساده است، مرتب به روز می شود و بسیاری از حرفه ای ها هم از آن استفاده می کنند. برای استفاده از اوست تنها لازم است که هر ۱۴ ماه یک بار در سایت این برنامه ثبت نام کنید. اما ثبت نام، به روز رسانی و دانلود آن کاملا رایگان است.
Clam win یکی از همتاهای متن باز رایگان Avast است که یکی از مشهورترین آنتی ویروس های ویندوزی دنیا به حساب می آید. بزرگترین مزیت Clam win که نقطه ضعف بسیاری از آنتی ویروس ها به حساب می آید، این است که می توان آن را از روی کول دیسک هم اجرا کرده و کامپیوتری را که اجازه یا امکان نصب برنامه بر روی آن را ندارید، پاک سازی کنید. این قابلیت هنگامی که برای انجام کارهای مهم تان مجبور به استفاده از کامپیوترهای عمومی یا کافی نت ها هستید، بسیار حیاتی است.
نکاتی برای استفاده بهتر و کاراتر از آنتی ویروس
• هیچ گاه به طور همزمان از دو آنتی ویروس بر روی یک کامپیوتر استفاده نکنید، زیرا این کار می تواند باعث کند شدن شدید و حتی قفل کردن کامپیوتر شود. اگر می خواهید آنتی ویروس جدیدی نصب کنید، حتما قبل از شروع کار آنتی ویروس قبلی را پاک کنید.
• اطمینان یابید که آنتی ویروس اجازه به روز رسانی رایگان را به شما می دهد. بسیاری از آنتی ویروس های تجاری یک نسخه نصب اولیه رایگان در اختیارتان می گذارند، اما برای ادامه کار و یا به روز رسانی نیاز به ثبت نام و پرداخت هزینه دارند. تمامی نرم افزارهای معرفی شده در این مقاله دارای امکان استفاده و به روز رسانی رایگان هستند.
• مراقب باشید که آنتی ویروس بتواند به طور منظم و خودکار به روز شود. هر روزه ویروس های جدیدی نوشته می شوند، حال اگر آنتی ویروس شما به روز نباشد و درمانی برای ویروس های جدید نیابد، شما به راحتی در معرض آسیب خواهید بود. هرگاه که به اینترنت وصل می شوید، اوست به صورت اتوماتیک جدیدترین به روز رسانی ها را بر روی کامپیوترتان نصب می کند.
• آنتی ویروس را به گونه ای تنظیم کنید که دائما در حالت آماده به کار
باشد و بالا آمدن ویندوز فعال شود. این قابلیت در محصولات مختلف نام های
متفاوتی دارد. ممکن است با عباراتی شبیه Realtime Protection و یا Resident
Protection نامیده شود.
به طور منظم تمامی فایل های کامپیوتر را برای یافتن ویروس ها چک کنید.
نیازی نیست که این کار را هر روز انجام دهید، به خصوص اگر قابلیت فعال بودن
دائم آنتی ویروس تان را هم فعال کرده باشید. اما انجام گاه به گاه این عمل
بسیار ضروری است. طول این بازه زمانی به موارد متعددی بستگی دارد. مثل
اینکه آیا اخیرا با کامپیوترتان به شبکه عمومی یا ناشناخته ای متصل شده
اید؟ اطلاعات تان را کی و با چه کسانی از طریق کول دیسک به اشتراک گذاشته
اید؟ آیا به طور معمول ایمیل های ناشناس حاوی ضمائم دریافت می کنید؟ آیا در
خانه یا محل کارتان اخیرا کسی با مشکل ویروس درگیر بوده است؟ برای دریافت
اطلاعات بیشتر در این خصوص به ویدئوی آموزشی کار با اوست مراجعه کنید.
جلوگیری از آلودگی ویروسی
• هنگام باز کردن ضمائم نامه های الکترونیکی نهایت دقت را به کار ببرید. بهترین راه حل این است که نامه های دریافتی از افراد ناشناس را به هیچ وجه باز نکرده و آنها را پاک کنید. اما اگر مجبور به باز کردن آنها هستید، ابتدا ضمائم را در کامپیوترتان ذخیره کنید، و سپس آن را با برنامه مربوط به خودش به صورت دستی باز کنید. اگر به جای باز کردن فایل از روی ایمیل و یا دوبار کلیک کردن بر روی آن در کامپیوتر، آن را از منوی فایل برنامه مربوطه باز کنید، احتمال سرشاخ شدن تان با ویروس ها به شدت کاهش می یابد.
• قبل از استفاده از هر نوع رسانه قابل حملی از قبیل سی دی، دی وی دی و یا کول دیسک، ابتدا همه جوانب و خطرات این کار را بسنجید. مطمئن شوید که آنتی ویروس تان به روز و آماده به کار است.بهتر است که گزینه AutoPlay سیستم عامل تان را هم خاموش کنید، زیرا ویروس ها از این قابلیت برای اجرای سریع و بدون مداخله شما استفاده می کنند. در ویندوزXP، برای انجام این کار My Computer را باز کرده و بر روی درایو سی دی یا دی وی دی راست کلیک کنید، گزینه Properties را انتخاب کرده و روی تب اجرای خودکار کلیک نمایید. حال برای تمامی انواع فایل هایی که لیست شده اند، گزینه Take no action و یا Prompt me each time to choose an action را انتخاب کرده و آنگاه OK را کلیک کنید.
My Computer > Right Click > Properties > AutoPlay > Take no Action
• شما می توانید با استفاده از نرم افزارهای رایگان و متن باز، جلوی برخی از آسیب های ویروس ها را بگیرید. زیرا به دلیل باز بودن کد منبع از امنیت بیشتری برخوردارند و همچنین ویروس نویس ها علاقه چندانی به صرف وقت برای آنها ندارند.